bhp przy urządzeniach energetycznych (od 26 września)

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ENERGII z dnia 28 sierpnia 2019 r.

w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach energetycznych.

Warszawa, dnia 25 września 2019 r. poz. 1830

wejdzie w życie 26 września 2020 r (z pół rocznym opóźnieniem z powodu Covid-19)

uchylając Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 marca 2013 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach energetycznych

Co ważnego się zmieni?

§1. Rozporządzenie określa wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy eksploatacji urządzeń energetycznych.

§2. Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:

definicje zakresu prac

3) prace eksploatacyjne – prace wykonywane przy urządzeniach energetycznych z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i wymagań ochrony środowiska w zakresie:

a) obsługi, mające wpływ na zmiany parametrów pracy obsługiwanych urządzeń energetycznych;

b) konserwacji, związane z zabezpieczeniem i utrzymaniem wymaganego stanu technicznego urządzeń energetycznych;

c) remontów urządzeń energetycznych związanych z usuwaniem usterek i awarii, w celu doprowadzenia ich do wymaganego stanu technicznego;

d) montażu, niezbędne do instalowania i przyłączania urządzeń energetycznych;

e) kontrolno-pomiarowym, niezbędne do dokonania oceny stanu technicznego, parametrów eksploatacyjnych, jakości regulacji i sprawności energetycznej urządzeń energetycznych;

prace przy których nie trzeba mieć kwalifikacji

obsługa sprzętu zmechanizowanego np. podestów, wózków

4) prace pomocnicze przy urządzeniach energetycznych – prace niebędące pracami eksploatacyjnymi, do których zalicza się w szczególności prace: budowlane, malarskie, porządkowe, pielęgnacyjne, transportowe oraz związane z obsługą sprzętu zmechanizowanego;

osobę upoważnioną wyznacza pracodawca

7) osoba upoważniona – osobę uprawnioną, wyznaczoną pisemnie przez pracodawcę do wykonywania określonych przez niego czynności lub prac eksploatacyjnych;

nowe pojęcia i definicje

8) poleceniodawca – osobę upoważnioną, wyznaczoną przez pracodawcę do wydawania poleceń pisemnych, posiadającą ważne świadectwo kwalifikacyjne na stanowisku dozoru;

9) koordynujący – osobę upoważnioną, wyznaczoną przez poleceniodawcę do koordynacji prac określonych w poleceniu pisemnym, związanych z ruchem urządzeń energetycznych, posiadającą ważne świadectwo kwalifikacyjne na stanowisku dozoru;

10) dopuszczający – osobę upoważnioną, wyznaczoną przez poleceniodawcę i upoważnioną przez pracodawcę do wykonywania czynności związanych z dopuszczeniem do prac eksploatacyjnych w zakresie przygotowania, przekazania i likwidacji strefy pracy oraz zakończenia pracy, posiadającą ważne świadectwo kwalifikacyjne na stanowisku eksploatacji;

11) kierujący zespołem – osobę upoważnioną, wyznaczoną przez poleceniodawcę do kierowania zespołem, posiadającą umiejętności zawodowe w zakresie wykonywanej pracy oraz ważne świadectwo kwalifikacyjne na stanowisku eksploatacji;

12) zespół – co najmniej dwie osoby wykonujące pracę;

13) odstęp ergonomiczny – odstęp w powietrzu dopuszczający w ograniczonym zakresie błędy ruchowe i błędy w ocenie odległości przy prowadzeniu prac przy minimalnej odległości zbliżenia, przy uwzględnieniu rodzaju czynności wykonywanych przez osobę, jak i używanych narzędzi.

§3. Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do prac wykonywanych:

dodatkowa lista urządzeń, przy której nie stosuje się przepisów rozporządzenia m.in.

3) przy urządzeniach energetycznych powszechnego użytku – w zakresie ich obsługi;

6) przy urządzeniach i instalacjach gazowych – w zakresie uregulowanym przepisami w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy budowie i eksploatacji sieci gazowych oraz uruchamianiu instalacji gazu ziemnego.

instrukcja eksploatacji urządzenia opracowana przez PRACODAWCĘ (i aktualizowana)

każda z osób obsługujących /eksploatujących – musi przeczytać instrukcję ze zrozumieniem

(czasami wymaga przetłumaczenia na język innego kraju)

§ 4. 1. Prace eksploatacyjne prowadzi się zgodnie z instrukcją eksploatacji urządzenia energetycznego lub grup urządzeń energetycznych, zwaną dalej „instrukcją eksploatacji”, opracowaną przez pracodawcę, zawierającą w szczególności:

dodatkowy punkt 11

11) wymagania kwalifikacyjne dla osób zajmujących się eksploatacją danego urządzenia lub grupy urządzeń energetycznych, określone w odrębnych przepisach /rozporządzenie MGPiPS odnośnie kwalifikacji z 2003r

osoby bez uprawnień, które mogą pracować w określonym celu pkt 1-3

§ 6. 1. Prace eksploatacyjne wykonują osoby upoważnione:

2. Pracodawca dopuszcza do wykonywania prac eksploatacyjnych przy urządzeniach energetycznych osoby niebędące osobami uprawnionymi:

1) w celu przyuczenia do zawodu z uwzględnieniem przepisów w sprawie zatrudnienia młodocianych,

2) reprezentujące organy nadzoru,

3) prowadzące specjalistyczne prace serwisowe

– wyłącznie pod nadzorem osoby upoważnionej.

3. Pracodawca określa wykaz prac pomocniczych przy urządzeniach lub grupach urządzeń energetycznych, które mogą być wykonywane przez osoby niebędące osobami uprawnionymi;

4. Osoby wykonujące prace pomocnicze przy urządzeniach energetycznych lub grupach urządzeń energetycznych mogą wchodzić w skład zespołu wykonującego prace eksploatacyjne przy tych urządzeniach lub grupach urządzeń energetycznych;

5. Pracodawca określa sposób organizacji i nadzoru prac, o których mowa w ust. 2–4.

obiekty i urządzenia oznakowuje się (już nie „powinno” się oznakować)

§ 7. 1. Obiekty z zainstalowanymi urządzeniami energetycznymi oraz urządzenia energetyczne oznakowuje się w sposób umożliwiający ich jednoznaczną identyfikację.

okresowe badania sprzętu ochronnego + ewidencja

§ 26. 1. Sprzęt ochronny elektroizolacyjny oraz wskazujący napięcie ewidencjonuje się i poddaje okresowym próbom i badaniom w sposób określony w dokumentacji producenta:

2. Sposób ewidencjonowania i kontroli oraz przechowywania sprzętu ochronnego elektroizolacyjnego oraz wskazującego napięcie ustala pracodawca.

dodano zakresy prac stwarzające możliwość wystąpienia szczególnego zagrożenia dla zdrowia

§ 27. 1. Prace eksploatacyjne, stwarzające możliwość wystąpienia szczególnego zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzkiego, wykonuje się na podstawie polecenia pisemnego:

8) w wykopach lub na wysokości;

9) z zakresu konserwacji, remontów, kontrolno-pomiarowe, wykonywane przy urządzeniach elektroenergetycznych znajdujących się pod napięciem, z wyłączeniem prac wykonywanych stale przez osoby upoważnione w ustalonych miejscach pracy na podstawie instrukcji eksploatacji;

16) związane z identyfikacją i przecinaniem kabli elektroenergetycznych;

17) na rurociągach wody, pary wodnej, sprężonych gazów, cieczy o nadciśnieniu roboczym równym 50 kPa lub większym, wymagających demontażu armatury lub odcinka rurociągu albo naruszenia podpór i zawiesi rurociągów;

18) wymagające odkrycia kadłubów turbin, wymontowania wirników turbiny i generatora lub naprawy i wyważania tych wirników.

pisemne polecenie przechowywane przez co najmniej 90 dni od zakończenia pracy

§ 28. 1. Polecenie pisemne wykonania pracy wydaje pracodawca lub osoba przez niego upoważniona:

4. Pracodawca przechowuje polecenie pisemne przez okres opisany w przepisach wewnętrznych, lecz nie krótszy niż 90 dni od dnia zakończenia pracy.

dodatkowo dopuszczenie do pracy przez dopuszczającego

§ 30. 1. Organizując prace eksploatacyjne na polecenie pisemne, uwzględnia się wymagania zawarte w instrukcjach, o których mowa w § 4 i § 33, oraz zapewnia:

3) dopuszczenie do pracy przez dopuszczającego, obejmujące w szczególności:

a) sprawdzenie poprawności przygotowania strefy pracy;

b) wskazanie zespołowi lub kierującemu zespołem strefy pracy;

c) instruktaż o zagrożeniach w strefie pracy lub jej sąsiedztwie;

d) pisemne potwierdzenie dopuszczenia do pracy;

e) zgłoszenie koordynującemu dopuszczenia zespołu do pracy.

zakaz łączenia funkcji dopuszczającego i kierującego (z wyjątkiem)

3. Przy wykonywaniu prac na polecenie pisemne zabrania się łączenia więcej niż dwóch funkcji jednocześnie. Łączeniu nie mogą podlegać funkcje dopuszczającego i kierującego zespołem, z wyjątkiem technologii prac pod napięciem.

po przerwaniu pracy wykonywanej na polecenie pisemne wznowienie tej pracy może nastąpić po ponownym dopuszczeniu do pracy

§ 31. 1. W każdym zespole wyznacza się osobę kierującą zespołem:

3. Po przerwaniu pracy wykonywanej na polecenie pisemne wznowienie tej pracy może nastąpić po ponownym dopuszczeniu do pracy. Nie wymaga się ponownego dopuszczenia do pracy po przerwie, jeżeli w czasie trwania przerwy nie zostało stwierdzone pogorszenie zabezpieczenia strefy pracy oraz warunków bezpiecznego wykonania pracy.

prace przy urządzeniach energetycznych prowadzi się zgodnie z instrukcją organizacji bezpiecznej pracy, opracowaną przez pracodawcę

zawartość takiej instrukcji.

§ 33. Prace przy urządzeniach energetycznych prowadzi się zgodnie z instrukcją organizacji bezpiecznej pracy, opracowaną przez pracodawcę, zawierającą w szczególności:

1) wskazanie pracodawcy lub pracodawców wraz z zakresem ich odpowiedzialności;

2) określenie funkcji:

a) poleceniodawcy wraz z wymaganym zakresem jego kwalifikacji oraz zakresem upoważnienia do wydawania poleceń pisemnych;

b) koordynującego wraz z wymaganym zakresem jego kwalifikacji i obowiązków;

c) dopuszczającego wraz z wymaganym zakresem jego kwalifikacji i obowiązków;

d) kierującego zespołem wraz z wymaganym zakresem jego kwalifikacji i obowiązków;

3) określenie zasad:

a) wyznaczania koordynatora w rozumieniu art. 208 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy wraz ze wskazaniem wymaganych kwalifikacji, jakie posiada;

b) rejestrowania, wydawania, przekazywania, obiegu i przechowywania poleceń pisemnych;

c) łączenia funkcji przy wykonywaniu prac eksploatacyjnych przy urządzeniach energetycznych;

d) ewidencjonowania i okresowych badań sprzętu ochronnego elektroizolacyjnego i wskazującego obecność napięcia;

e) rejestrowania czynności i wymagań organizacji prac eksploatacyjnych na polecenie pisemne zgodnie z § 30 ust. 1 pkt 1–5;

4) określenie wykazu prac pomocniczych przy urządzeniach energetycznych, które mogą być wykonywane przez osoby niebędące osobami uprawnionymi zgodnie z § 6 ust. 3;

5) określenie zasad organizacji i nadzoru prac, o których mowa w § 6;

6) określenie warunków i nadzoru bezpiecznego prowadzenia prac przy urządzeniach elektroenergetycznych wymagających użycia sprzętu zmechanizowanego zgodnie z § 23 ust. 5;

7) określenie zasad organizacji oraz narzędzi i środków ochronnych, które stosuje się podczas prowadzenia prac pod napięciem, zgodnie z § 23 ust. 6 i 7, jeżeli prowadzenie takich prac jest przewidziane;

8) określenie zasad organizacji wykonywania prac na dwóch poziomach równocześnie, zgodnie z § 13, jeżeli prowadzenie takich prac jest przewidziane;

9) określenie wzoru polecenia pisemnego;

10) określenie rodzaju zmian, jakie mogą być wprowadzone w poleceniu pisemnym wykonania prac eksploatacyjnych i trybu ich wprowadzenia.

(opracowanie ogólne – przepisy nie zamieszczałem informacji odnośnie kotłów, instalacji cieplnych, urządzeń do magazynowania paliw, turbin wodnych, pomp)